"Młody Sherlock Holmes: Zabójcza chmura (Andrew Lane)

Konrad Staszewski
31 mar 2015
5 minut(y) czytania

Pierwsze tango Holmesa

Czternastoletni Matthew „Matty” Arnatt – chłopiec przyzwyczajony do samotności, który umie radzić sobie w obcym mieście – jest świadkiem niecodziennego zdarzenia. Pewnego dnia, idąc jedną z ulic handlowego Farnham, dostrzega tajemniczą chmurę wielkości psa, wylewającą się z jakiegoś domu. Na jego oczach wspina się ona po rynnie i znika. W tej samej chwili chłopiec słyszy przerażający krzyk, dochodzący z otwartego okna.

W tym samym czasie inny czternastolatek opuszcza szkołę dla chłopców w Deepdene i, chcąc nie chcąc, pod okiem starszego brata udaje się do stryjostwa. Trafia do domu Holmesów, w którym nie jest mile widziany. Ma pewność, że pobyt u nich będzie najgorszym okresem w jego życiu. I zapewne tak by było, gdyby nie poznał Matty'ego Arnatta i nie zaczął razem z nim rozwiązywać zagadki chmury. Tym bardziej, że w tajemniczy sposób ginie jeden z pracowników Sherrinforda i Anny Holmesów.

Poznajcie młodego Sherlocka Holmesa, chłopca wkraczającego dopiero na drogę prowadzącą do zostania najsławniejszym detektywem w historii literatury kryminalnej. Będziecie mogli patrzeć, jak pod okiem guwernera Amyusa Crowe'a uczy się logicznego myślenia i nie tylko. Przeżyje pierwsze zauroczenie i najciekawszą przygodę życia – stanie przeciwko baronowi Maupertuisowi w obronie całej Wielkiej Brytanii.

O tym wszystkim przeczytacie w najnowszej powieści Andrew Lane'a. Młody Sherlock Holmes: Zabójcza chmura jest pierwszym tomem nowego cyklu książek kryminalnych, opowiadającym o przygodach słynnego detektywa. Nie jest on jednak osobą, którą znamy z twórczości Arthura Conan Doyle'a. Bynajmniej nie przekreśla to powieści, ponieważ autor - fan twórczości „ojca” Holmesa – korzystał z wielu źródeł i został „naznaczony” – otrzymał zgodę spadkobierców Doyle'a na stworzenie swojego cyklu. W tym miejscu należy także zaznaczyć, że Lane to doświadczony pisarz, scenarzysta i dziennikarz, a także autor między innymi powieści opartych na serialu Doktor Who. Czego mogłem się zatem spodziewać po Zabójczej chmurze, na której okładce wydawca napisał Wiek 9+? Na pewno nie tego, że po jej przeczytaniu przyjdą mi na myśl słowa:

[...] To Sherlock Holmes perukę włożył rudą, To Sherlock Holmes mistrz wagi średniej w dżudo, Były zapaśnik Stali Kraśnik i Wałbrzycha, Stylem Templera się zabiera do oprycha.*

W powieści Lane'a Holmes – uczuciowy, brzydzący się śmiercią, kłamstwem i kochający przygodę chłopiec – dorasta. Uczy się logicznego myślenia, wyciągania wniosków, dedukcji, ukrywania się, jeździectwa i boksu. Zdobywa wiedzę, która w przyszłości sprawi, że stanie się ekscentrycznym mężczyzną, kierującym się bardziej rozumem niż uczuciami.

Być może byłaby to powieść niewiele różniąca się od innych, gdyby nie talent autora. Na trzystu stronach potrafił wykreować świat, który żyje własnym życiem, a jego pełnowymiarowi bohaterowie wciągają czytelnika w wir przygody. Na kartach tej książki spotkamy bardzo dobrze skrojone postacie, nie tylko Sherlocka, którego Lane stworzył w oparciu o pierwowzór, ale także Mycrofta Holmesa i ich siostry. Dowiemy się również co nieco o rodzinie Holmesa, jego historii i młodzieńczych latach. Bardzo ciekawymi bohaterami są także Matty Arnatt i Virginia Crowe. W czasie lektury miałem wrażenie, że są oni młodszymi odpowiednikami Johna Watsona (choć w powieści pojawia się także pewien lekarz) i Irene Adler. Twórca Młodego Sherlocka Holmesa jednak na tym nie poprzestał. Wprowadził novum w postaci guwernera i nauczyciela Amyusa Crowe’a, który śmiało może konkurować z przyszłym detektywem. Pod jego okiem Sherlock uczy się wykorzystywać wiedzę i umysł. Ciekawi są także Eglantine, Eglantine, przed którą Mycroft ostrzega Sherlocka, mówiąc że ona nie jest przyjaciółką Holmesów (czego, niestety, autor nie wyjaśnia, tak samo, jak powodu tego, że Sherlock nie jest mile widziany w domu stryjostwa) i stojący niby z boku starszy z braci Holmesów. Także sam „arcyłotr” Maupertuis to postać bardzo złożona i pod koniec książki okazuje się nie tym, kogo czytelnicy mogliby się spodziewać.

Wspomniałem o niewyjaśnionych elementach fabuły – dzięki nim Lane zostawił sobie furtki, które może szerzej otworzyć w kolejnych tomach cyklu, a takie będą. Zasugerował to w fabule Zabójczej chmury i w posłowiu. Nie zakończył także głównego wątku, ponieważ Sherlock, z pomocą przyjaciół, rozwiązał zagadkę kryminalną, ale prawdopodobnie Maupertuis, tak jak Moriarty, będzie pojawiać się w jego kolejnych przygodach.

Wzmianka o drugim tomie przygód Młodego Sherlocka Holmesa została bardzo dobrze wpleciona w treść powieści, przez co nie jest nachalna. Nie tylko zresztą to podoba mi się u Lane’a. Autor potrafił zawrzeć w książce opisy geograficzne, informacje historyczne (wspomniana szarża Lekkiej Brygady), naukowe (zasada pracy telegrafu semaforowego) i inne, które z pozoru nie wnoszą niczego do fabuły, ale z czasem przestają być tylko ciekawostkami. Nie spowalniają one bardzo dynamicznej i interesującej akcji. Jej zaskakujące zwroty i prosty, ale nie prostacki, język sprawiają, że lektura sprawi przyjemność nie tylko młodzieży, ale także dorosłym czytelnikom, i to nie wyłącznie fanom twórczości Doyle’a.

Przyjemnego wrażenia z lektury dopełnia szata graficzna polskiego wydania. Centralne miejsce czarnej lakierowanej okładki zajmuje złoty pierścień z drogim kamieniem, bardziej przypominający jednak oko z rozchodzącymi się od niego krwawymi żyłkami. W środku znajduje się postać, odwracająca się w kierunku czytelnika. Duży, wytłaczany tytuł cyklu informuje nas, iż jest nią młody Sherlock Holmes, a z jego ustawienia i ostrza w dłoni wnioskujemy, że się przed czymś, lub przed kimś, broni. Wydawca nie zapomniał o tym, że lektura nie powinna męczyć czytelników i zastosował czytelną czcionkę, a początek każdego rozdziału uprzyjemnia pomniejszone „oko” z Sherlockiem w środku z okładki. W wydaniu znajdziemy także notkę biograficzną i zdjęcie autora, informacje na temat systemu monetarnego zastosowanego przez niego w fabule, podziękowania, bibliografię i posłowie, w którym pisarz przybliża postać Holmesa Doyle’a.

Podsumowując, Młody Sherlock Holmes Andrew Lane’a jest bardzo ciekawą i interesującą, dobrze napisaną powieścią detektywistyczną, skierowaną głównie do młodzieży, ale polecam ją także dorosłym czytelnikom. Znajdziemy w niej intrygę, historię i zaskakujące zwroty akcji. Biorąc pod uwagę, że jest to pierwsza część cyklu i młody Sherlock dopiero poznaje nowych przyjaciół, z którymi współpracuje, można liczyć, że kolejna część jego przygód będzie nie mniej interesująca od Zabójczej chmury. Być może niemałą rolę odegra w niej także Virginia Crowe, bo cytując refren jednej z piosenek Budki Suflera:

[…] Bo do tanga trzeba dwojga Zgodnych ciał i chętnych serc Bo do tanga trzeba dwojga Tak ten świat złożony jest (…)**

Na zakończenie niniejszej recenzji zacytuję opinie o książce, zamieszczone na okładce:

Zabójcza chmura Andrew Lane'a nareszcie wypełnia lukę w znanych nam dziejach wielkiego detektywa. Znakomita lektura. Choć nastoletni Sherlock Holmes stworzony przez Lane'a różni się od dojrzałego detektywa z książek Arthura Conan Doyle'a, jest postacią równie intrygującą, zdolną do błyskotliwych dedukcji i bohaterskich przygód. bookgeeks.co.uk

Czyta się świetnie i jest to znakomite wprowadzenie do twórczości Conan Doyle'a. „Kirkus Reviews"

* Sherlock Holmes, Ewa Złotowska, muzyka: Jerzy Olejnik, słowa: Andrzej Waligórski, płyta: tzw. czwórka wydana przez Pronit, źródło: http://www.biblionetka.pl/art.aspx?id=491574.

** Takie tango, Budka Suflera, źródło: http://www.tekstowo.pl/piosenka,budka_suflera,takie_tango.html.

Konrad Staszewski

Za udostępnienie egzemplarza recenzenckiego dziękujemy Wydawnictwu W.A.B.

Autor: Andrew Lane Tytuł: Młody Sherlock Holmes Zabójcza chmura Tytuł oryginału: Young Sherlock Holmes. Death Cloud Cykl: Młody Sherlock Holmes Język oryginału: angielski Tłumaczenie: Dominika Cieśla-Szymańska Wydawnictwo: Wydawnictwo W.A.B. Data i numer wydania: 2011 r., I Miejsce wydania: Warszawa Oprawa: miękka Opracowanie okładki: Szymon Wójciak Ilustracje na okładce i w książce: Ker Walker i Sam Hadley Fotografia autora: Helen Stirling ISBN: 978-83-7747-523-2 Liczna stron: 304 Format: 12,3 x 19,5 cm Cena: 29,90 zł."